Over het voeren van kippen bestaat veel discussie. Iedereen heeft zijn eigen ervaringen en opvattingen. Vaak zijn deze allemaal wel goed. Hun kippen doen het immers al jaren goed zonder problemen. Elke kip is anders en elke omgeving is anders. Sommige kippen zitten in een schuur en eten nooit gras, en een andere kip heeft een heel bos ter beschikking. Eén gouden standaard is er dus niet. Vandaar dat de samenstelling van voer ook per merk verschilt. Elk merk heeft zijn eigen opvattingen over wat goed is. Voedingsonderzoek is moeilijk en er zijn nog vele micronutriënten die niet in de tabel staan en waarvan men de exacte (wissel)werking niet kent.
Toch is het fijn om voer te kunnen vergelijken en is het fijn om een ‘richtlijn’ te hebben. Die richtlijn staat hieronder en is gebaseerd op onderzoek van de afdeling pluimvee-wetenschappen van de universiteit Oxford. Wat opvalt is dat een legkip een 4x zo grote calciumbehoefte heeft als een haan of opgroeidende kip. De schaal van de kip bestaat voornamelijk uit calcium en weegt enkele grammen. Vandaar de grote calciumbehoefte. Wat nog meer opvalt is dat de behoefte aan de overige nutriënten niet veel verschilt. Een haan dat voor vlees gehouden wordt en binnen enkele maanden geslacht wordt heeft vooral eiwit en vet nodig om op gewicht te komen. De calciumbehoefte is voor deze hanen in tegenstelling tot de legkip laag.
Uiteindelijk ben ik bovenstaande tabel met een globaal advies gaan vergelijken met kippenvoer.
Op de voor mij beschikbare verpakkingen heb ik de samenstellingen vergeleken in een tabel gezet. Het viel op dat de samenstelling en de voedingswaarde van de grootverpakkingen bij sommige merken (Welkoop en Via Organica) soms verschillen van de kleinverpakkingen. Je zou verwachten eenzelfde product te kopen. Van elk merk heb ik zowel de ‘legkorrel’ als ‘kippenmix' opgenomen in de tabel.
Legkorrel bevat vaak bijna dezelfde ingrediënten als kippenmix, maar is dan verwerkt tot een korrel. In de meeste legkorrels wordt ook grit en kalk verwerkt, maar dat is niet bij elke legkorrel het geval, Via Organica legkorrels bijvoorbeeld, deze bevat geen grit of kalk en is daarmee beter een ‘onderhoudskorrel’ te noemen. Er wordt bij die laatste wel geadviseerd grit bij te voeren waarmee het, indien er voldoende kalk wordt bijgevoegd, geschikt is voor legkippen. De Via Organica scharrelmix bevat in tegenstelling tot de korrel wel de aanbevolen hoeveelheid kalk vanwege het toegevoegde grit.
In onderstaande tabel vindt u mijn overzicht. De waardes zijn in percentages of in IU of mg’s. In het laatste geval gaat het altijd om het aantal IU of mg’s per kg van het desbetreffende voer. Vitamine E wordt in enkele gevallen in mg opgegeven. 1IU is is 0,67mg vitamine E. De waardes verschillen hierdoor nogal, mogelijk een notatiefout van de fabrikant.
Bij de rood-gearceerde vakken gaat het om een significante overschrijding van de aanbevolen dosering, de blauw gearceerde vakken gaan om een onderdosering. In het geval van calcium kan onderdosering zeer nuttig zijn. Dit als het gaat om volwassen hennen die (nog) niet leggen, een legstop houden of wanneer u veel hanen houdt. Naar behoefte kan er dan calcium worden bijgevoerd aan de kippen die dat het hardst nodig hebben.
Ook blijkt uit rondneuzen op het forum dat het voor velen belangrijk is of er genetisch gemodificeerde organismen (GMO’s) in het voer aanwezig zijn. De fabrikant is wettelijk verplicht dit te melden wanneer het voer meer dan 0,9% GMO’s bevat. Sommige fabrikanten geven aan GMO-vrij te zijn. Gezien ze dit wettelijk mogen roepen, ook wanneer het 0,8% GMO’s bevat heb ik dat niet overgenomen van de fabrikant en heb ik <0,9% opgeschreven. Dat kan dus ook 0,0% zijn!
Palmolie en sojaolie is vanwege de milieubelasting (boskap) voor sommige kippenhouders een reden het niet te gebruiken, vandaar dat ook dit aspect is opgenomen in de tabel.
Onderin de tabel vindt u luteïne/zeaxanthine en cantaxantine. Dit zijn carotenoïden welke voorkomen in meerdere planten en dieren welke verantwoordelijk zijn voor hun rode kleur. Ze komen ook van nature voor in voedsel van kippen maar worden door enkele fabrikanten toegevoegd aan het voer. Van luteïne/zeaxanthine is bekend dat het een remmend effect kan hebben op maculadegeneratie en wordt als voedingssupplement (geïsoleerd uit eidooier!) voor een hoge prijs verkocht.
Kaspar Faunafood voegt als enige het enzym fytase toe aan het voer. Dit enzym zorgt voor een betere vertering, met name fosfor en enkele andere voedingsstoffen en is oorspronkelijk op de markt gebracht om de uitstoot van fosfaat in kippenmest omlaag te brengen. Daarnaast zou het de voerconversie verhogen. Voor kleine hobbyhouders dus niet interessant.
Tot slot: Rood is niet per definitie slecht, blauw is ook niet fout. In het geval bij calcium kan blauw (onderdosering) nuttig zijn wanneer de kippen geen eieren leggen als ‘onderhoudskorrel’.
Fouten voorbehouden. Soms wijzigen samenstellingen en kan dit dus per ‘batch’ verschillen. Opnamedatum: oktober-2023
Trek vooral uw eigen conclusies
