Inteelt, eigenschappen, nieuwe haan?

[Floki]

Beste mensen,

ik ben hier nu al een tijdje aan het meelezen en heb misschien toch een paar hele stomme vragen maar daar gaat ie dan:
- hoe vaak moet een haan worden "gewisseld". om inteelt te voorkomen? En is dat wel echt zo erg? ik ben zelf professioneel met paarden bezig en mijn beste en hardste paarden komen van fokkers met een hoog inteelt percentage (30% of meer). Daar is dus veel inteelt maar...door streng te selecteren in de juiste eigenschappen lukt het verder prima. Zelf als ik bij vreemde mensen een goed paard tegenkom zijn ze uiteindelijk allemaal weer familie en gaan ze terug naar dezelfde lijnen.

Maargoed, dan is er nog het selectieproces; hoe selecteer je precies de kippen? Van een paard weet je dat al zeer vroeg maar een eigenschap zoals bijvoorbeeld wel of niet broeds worden weet je toch gemiddeld pas na een jaar? veel of weinig eitjes leggen, snel te zwaar of juist te licht. Of ben ik hier gewoon te onervaren voor?

Je zou kunnen zeggen je selecteert èn vervangt sowieso de haan ieder jaar maar dat lijkt mij niet slim; de oude haan geeft misschien wel inteelt maar geeft toch betere eigenschappen door dan een nieuwe haan zonder die inteelt. Zo is het bij de paarden in ieder geval.

Hoe zou je van kippen binnen een bepaald ras de achtergrond kunnen bekijken en belangrijker: beoordelen? Bij de paarden weet je welke lijnen wel en niet werken bij bepaalde types et cetera maar ik heb geen idee hoe dit bij kippen zit! Ik ben natuurlijk maar een beginner en een hobbyist; heb nog nooit gefokt met kippen dus misschien is dit gewoon niet voor mij weggelegd en zal ik het moeten doen met af en toe een inteelt nestje of iets maar ik zou het leuk vinden om het goed te doen en om er sowieso meer van te begrijpen.

Of is er een goed boek wat iemand mij kan aanraden?

[tuff cookie]

Paarden hebben veelal stambomen met daarop de ouders en voorouders.
Bij kippen heb je dat niet.
Het is in mijn ogen dan ook veel moeilijker te beoordelen. Belangrijk is welk doel je wilt bereiken met kippen.
Gezondheid, moet het een bepaald ras zijn, moeten ze veel eieren leggen enz.
Hier onder een stukje (gevonden) waar je misschien iets aan hebt;

Lijnenteelt is een vorm van beredeneerde en gecontroleerde inteelt, waarbij steeds duidelijk is welke graad van verwantschap de dieren hebben.
We gaan hierbij uit van een haan en een hen met goede ras eigenschappen die bij voorkeur niet erg nauw verwant zijn.
Dit worden de stamvader en stammoeder van uw toekomstige stam dieren.

De eerste generatie dieren (dit is de F1) hebben allen een 50% / 50% verwantschap. Dus 50% van de vader en 50% van de moeder.
Van deze F1-generatie paren we de beste haan met zijn moeder en de beste hen met haar vader.
De tweede generatie (F2) bestaat uit twee groepen, een groep met ¾ mannelijk bloed en ¼ vrouwelijke bloed en een groep met omgekeerde verhoudingen, nl. ¼ mannelijk bloed en ¾ vrouwelijk bloed.

Voor de F3 zijn er drie mogelijke paringen:
- broer / zuster paring binnen de F3, dit levert de F4 als halfbloeden met 50% / 50% mannelijk en vrouwelijk bloed
- paring van een haan uit de ¼ / ¾ mannelijke lijn met de oorspronkelijke stammoeder, dus grootmoeder. De F4 dieren uit deze paring hebben dan 1/8 mannelijk en 7/8 vrouwelijk bloed
- paring van een hen uit de ¾ / ¼ mannelijke lijn met de grootvader, deze F4 dieren hebben weer grotendeels de mannelijke bloedlijn, waarmee we begonnen.
Als u dit schema uittekent, kunt u eindeloos kruisingen maken waarbij steeds duidelijk is hoeveel verwantschap er tussen de dieren bestaat.
U kunt op deze manier een beredeneerde inteelt bedrijven zonder te nauw in te telen.

De sleutel tot blijvend succes wordt gevormd door een goede boekhouding, gecombineerd met een strenge selectie op zowel ras eigenschappen als vitaliteit.

[Floki]

Bedankt tuff cookie! Lijnteelt snap ik en zal het volgend jaar daarom inderdaad maar gewoon zo aanpakken; streng selecteren en goed bijhouden.

[Pearlsofpassion]

Ik ben er allemaal geen fan van.
Inteelt en lijnteelt.
Maar ik ben dan ook bioloog van opleiding en ken de genetica die erachter zit. Ik weet wat voor schade het (aan het individu maar ook aan de populatie door verlies van genetisch diversiteit) kan aanrichten en als je een beetje kijkt naar de gezondheid van de gemiddelde rashond, weet je dat ook.
Ja, je kan er prachtdieren mee kweken, met kinderen en ouders met elkaar te laten kweken. Maar dan focus je enkel op de goede zaken, waar dat per toeval lukt. Of lijkt te lukken. Je gaat voorbij aan de broertjes en zusjes die minder geluk hebben. En die hebben naar mijn mening evenveel recht op een gezond leven.
En je kan echt vlot verkeerde, recessieve kenmerken vastleggen zonder dat je het door hebt en die krijg je er daarna misschien nooit meer uit.
Bij kippen valt dat gelukkig mee, want geen gesloten rassen om te beginnen, maar het hybride effect is toch ook gekend (wat wil zeggen dat raszuivere dieren vaak kleiner en zwakker blijven dan als je gaat outcrossen) en er zijn ook hardnekkige aandoeningen als verkeerde vleugels en kromme tenen die in bepaalde lijnen steeds terugkomen.

Dat wil niet zeggen dat je elk jaar je haan moet vervangen. Maar je kan er dan wel voor kiezen om geen eieren van z'n moeder, dochters of volle zussen uit te broeden.

[tuff cookie]

Ja, klopt wel Pearl, het is een keus waar iemand voor kiest.

[danielb]

je moet de haan niet elk jaar vervangen nee.
hangt ook allemaal vanaf wat je doel is...
voorbeeld : een goede haan x onverwante hennen,kun je daarna ook tegen zijn dochters zetten en ook zijn klein dochters.
als je bijvoorbeeld langer en uitgebreider fokt,dan werk je meestal met minimum 2 lijnen.
hangt er allemaal vanaf wat je doel is...

[Floki]

Bedankt voor de reacties

Ik snap het zodra je wat serieuzer er mee bezig bent dan moet je meerdere lijnen hebben et cetera en alles bijhouden. Ik dacht gewoon om een keer kuikens te laten komen omdat het mij leuk leek, hennen verkopen, hanen slachten (of verkopen maar popi zijn die natuurlijk niet).

Ik maakte me er allen druk om vooral omdat ik weet dat je bij paarden heel snel slechte dingen vooral binnen bepaalde rassen, terug fokt. Ik heb geen ervaring met het fokken van kippen, het gaat hier om Bresse, dus ik dacht ik vraag even want misschien gaat het verschrikkelijk snel een hele verkeerde kant op bijvoorbeeld.

[tuff cookie]

Volgens mij treed bij vogels inteelt minder snel op als bij zoogdieren, maar uiteindelijk ook natuurlijk.

[Pearlsofpassion]

Inteelt komt in elke diersoort even snel is hoor.
Alleen zijn er minder duidelijke negatieve kenmerken bij vogels gekend en lijken dus de gevolgen minder groot. En is lijnteelt bij kippen veel jonger dan vb bij honden of paarden.
Maar dat is exact waar ik voor waarschuw.
Er zijn zoveel relatief jonge rassen bij kippen waarvan de fokpopulatie steeds kleiner wordt. Het zal nog wel komen. En dat fokkers wanneer hun dieren te klein worden al weten dat ze best eens outcrossen (soms gewoon even een andere kleur erin) om dat weer goed te krijgen, wijst er dus wel op dat het toch een gekend fenomeen is.
Inteelt is gewoon niet gezond en een te vermijden fenomeen. Hoe je het ook draait of keert. Maar meestal geven het geen rampen nee. Het sluipt er allemaal een beetje in.
Mijn kruisingen zijn groter, leggen beter, enz... En bij de ras zuivere brahma kriel heb ik toch al te vaak zwakkere dieren gehad, m'n zus heeft dezelfde ervaring. Zij heeft een hen die een ongelukje was want 2 kleurslagen door elkaar.. Die is al merkbaar een stuk gezonder dan die andere wel kleurzuivere hen. Kan toeval zijn natuurlijk.

Je kan gerust een haan elke 3 jaar vervangen en alles door elkaar laten lopen, zeker als er minder dochters aan blijven als dat er oorspronkelijke hennen zijn. Of nog langer als je verhindert dat hij zijn dochters treed (aantal weken van elkaar scheiden voor en terwijl je eieren raapt, is niet moeilijk als je toch al een aparte ren hebt voor je hanen in de zomer). Of je houdt idd 2 populaties en wisselt de haan elk jaar. Om de 4 à 5 jaar gaan de hanen vanzelf dood en als je dan telkens minstens 1 totaal onverwante haan introduceert, komt het ook wel goed.

[Ryanspets]

Ik kan enkel zeggen hoe ik het van plan ben te gaan doen, of je er wat aan hebt geen idee.

Ik wil hobbymatig/af en toe een beetje verbeterings-fokken met mijn komende serama's. Daarom dus al mijn broedeieren van 4 verschillende adressen, verspreid door het land, genomen, zodat de kans op nauwe banden al een stuk geringer is. De kuikens krijgen direct per afkomst-adres een andere kleur ring om (en gaat het gebeuren dat niet duidelijk is welke waarvandaan is, andere kleur ter indicatie 'geen fok').
Ik wil proberen uit 2 verschillende afkomsten een haantje aan te houden (hopelijk 1 voor kleur-inbreng, 1 voor type).
De beestjes mogen gewoon door elkaar lopen, wil ik fokken gaan haan van 1 afkomst tijdelijk samen met dame(s ) van andere afkomst, de kuikens daaruit krijgen dus 2 kleuren ring om. Zo kan ik al een paar generaties voorkomen dat er teveel verdund/verzwakt wordt. Pas als alles vermengd is is het dan tijd voor verse inbreng.