Coccidiose

Vaak gestelde vragen over ziekten en voortplanting, naslag- en bewaaronderwerpen.
Gebruikersavatar
monique
Berichten: 11423
Lid geworden op: 25 sep 2002 19:17
Land: nederland
M/V: V
Locatie: hoeksche waard

Coccidiose

Berichtdoor monique » 17 jan 2007 00:04

Coccidiose: (spreekt uit als kok-sie-die-ose ;) )


Wat is coccidiose?
Coccidiose is een darmparasiet dat wordt veroorzaakt door protozoën een microscopisch klein eencellige ''wezentjes'' van de familie Eimeria. Coccidiose is zeer gastheer specifiek, wat inhoudt dat ze niet overgaan op andere diersoorten (bv kippen coccidiose gaat niet over op konijnen, of op eenden of..). Bij de kip komen er 7 verschillende soorten Eimeria's voor, maar niet alle soorten zijn even ziekteverwekkend! De 2 meest gevaarlijke soorten zijn E. necatrix en E. tenella.

Zo ziet coccidiose er onder een microscoop uit
Afbeelding
Foto: Kliniek Pluimvee & Bijzondere Dieren
Faculteit Diergeneeskunde Universiteit Gent



Wat doet coccidiose
De eitjes van Coccidiose heten oöcysten. Deze oöcysten zijn in staat van zeer lang te overleven en ontwikkelen zich pas wanneer de omstandigheden gunstig (= juiste hoeveelheid vocht, warmte en zuurstof) zijn. Dit rijpen kan in gunstige omstandigheden al binnen 24 uur na uitscheiding gebeuren en dus nieuwe gastheren besmetten! Afhankelijk van het milieu en de soort Eimeria kan de hele cyclus binnen 5 tot 7 dagen al rond zijn!
Als een kip deze rijpe oöcysten opneemt dan komen die in de darmen terecht.
Kort gezegd geeft coccidiose schade aan de darmen en hierdoor kan het dier problemen krijgen met het opnemen van voedingsstoffen, maar ook kan het last krijgen van darminfecties.
Elk type coccidiose bevind zich op een specifieke plaats in de darmen en geeft daar schade aan de darmen.

Wat zijn de symptomen?
Coccidiose komt vooral veel bij jonge dieren voor die nog geen weerstand tegen coccidiose hebben kunnen opdoen (zie verder) Oudere kippen hebben zelden nog last van coccidiose.
Omdat elk type coccidiose op een specifieke plaats in de darmen nestelt kunnen de symptomen verschillen. Maar over het algemeen kun je zeggen
dat de jonge dieren bol gaan zitten. Ze zijn lusteloos en houden hun krop tamelijk hoog. Ze staan op de gekste plaatsen maar een beetje te dutten en als er iets gebeurd schikken ze op en zijn weer even actief, om vervolgens weer te gaan staan ‘dutten.’ Het kan dat de dieren doodziek zijn, erg mager, lusteloos en koud zijn (een beetje de algemene ziek zijn symptomen).

Ook veerafwijkingen, die vaak ook in combinatie zijn met dieren die niet fit zijn, kunnen wijzen op coccidiose. Doordat er niet voldoende voedingstoffen worden opgenomen kunnen bepaalde tekorten er voor zorgen dat de veergroei niet optimaal verloopt.
Kortom als het niet goed gaat met opgroeiende kippen wees dan altijd alert op coccidiose!

Afbeelding

Er kan sprake zijn van diarree en/of bloed in de ontlasting of bloederig slijm. Vooral bij E. tenella (blindedarm coccidiose) scheiden de dieren bloed in de ontlasting uit. Voor alle duidelijkheid, er kunnen ook andere oorzaken zijn die bloed in de ontlasting geven!
Maar het is niet altijd aan de ontlasting te zien (met het blote oog) of er sprake is van coccidiose. Het dus dus een fabel dat alleen als er bloed in de ontlasting is er sprake is van coccidiose of dat als de ontlasting er goed uitziet er geen sprake kan zijn van coccidiose.

Hoe weet je zeker dat het om coccidiose gaat?
Coccidiose is redelijk eenvoudig vast te stellen door mestonderzoek.
Neem hiervoor altijd, het liefst van meerdere verse hoopjes mest, een deel van het ontlastingsgedeelte. Dit is het gekleurde gedeelte. Het witte gedeelte is het urine deel en dat is zinloos voor dit onderzoek.
Als het om een enkele kip gaat kun je deze een nachtje in een doos zetten bijvoorbeeld om wat ontlasting op te vangen.

Doe die mest (mag gewoon bij elkaar) in een schoon plastic zakje bijvoorbeeld en breng het naar de dierenarts zodat deze onder de microscoop kan kijken of er sprake is van coccidiose.

Let wel, als er sprake is van coccidiose bij opgroeiende kippen dan kan dit heel snel verlopen en is er soms geen tijd te verliezen. Daarom kun je soms beter op verdenking van behandelen dan 2 dagen te wachten tot de dierenkliniek weer open is voor een mestonderzoek. Een anticocciciose middel in huis hebben als je aan kuikens begint is dan ook wel slim.

Hoe voorkom je coccidiose?
Het beste middel is en blijft preventie: Zorg dat coccidiose zo weinig mogelijk kans heeft om zich te ontwikkelen! Voorkom dat de bodembedekking in het hok vochtig wordt, zorg ervoor dat bij de waterplaats geen broedhaarden kunnen ontstaan (bv drinktoren op een rooster plaatsen), voorkom hokken die te druk bevolkt zijn...
Verplaats zieke dieren naar een ander hok: Deze scheiden grote hoeveelheden oöcysten uit en zijn daardoor een gevaar voor de andere dieren.
Meestal wordt zelfs aangeraden om kuikens altijd op te fokken op een plaats waar nooit volwassen dieren hebben gelopen, omdat er anders al teveel oöcysten aanwezig zouden zijn.

Of een kip last krijgt van coccidiose of dat de kip er een weerstand tegen heeft hangt van veel factoren af. Hoeveel oöcysten de weerstand ertegen, de leeftijd, maar ook de gezondheid en de gevoeligheid enz enz.
Kippen kunnen een volledige weerstand krijgen tegen coccidiose, daarom is het meestal zo dat oudere kippen, die deze weerstand hebben, geen last meer krijgen van coccidiose. Maar laat het altijd uitsluiten als een oudere kip ziek is.

Hoe behandel je Coccidiose?
Tegenwoordig zijn er verschillende producten tegen coccidiose op de markt en vaak via de dierenarts te verkrijgen. Sommige van deze producten kunnen wel een invloed hebben op broedeieren, de leg of de kwaliteit van de schaal. Het is niet goed om te pas en te onpas preventief tegen coccidiose te behandelen omdat je dan resistentie bij Eimeria-soorten gaat krijgen. Ook onderdoseren (minder geven als geadviseerd wordt) is zinloos, en werkt alleen maar mee aan resistentie. Bovendien is het zinloos om medicijnen in je kip te stoppen als ze nergens last van hebben.

Lange tijd behandelen of meer doseren als nodig is kan ook nadelig zijn bij sommige producten, aangezien sulfonamiden een anti-vitamine K werking hebben, wat kan leiden tot groeivertragingen en bloedingen (denk maar aan knaagdieren vergif dat op deze basis werkt).

Aan de meeste medicijnen is een wachttijd verbonden. Dat houdt in dat er geadviseerd wordt (en voor bedrijven, die kippen producten voor humane consumptie leveren, verplicht is) om de eieren en het vlees van de kip die bepaalde tijd niet te eten omdat er resten van het middel in terug te vinden (kunnen) zijn. Deze wachttijd gaat in op de laatste dag dat je het medicijn gebruikt. De wachttijd is normaal terug te vinden in de bijsluiter, vraag er anders naar bij je dierenarts.

Na een coccidiose-uitbraak moet je heel het hok uitmesten en voorzien van nieuw strooisel.
Ammoniak oplossingen doden de oöcysten, maar zijn niet makkelijk toe te passen. Het oppervlak eens goed borstelen met een harde borstel is enigszins zinvol. Wel zinvol is het om alles eens met een handbrandertje af te branden! Wees hier echter zeer voorzichtig mee, zorg er voor dat al het brandbare materiaal (vooral bodembedekking) zoveel mogelijk uit het hok verwijderd is en richt de vlam nooit een lange tijd op dezelfde plaats!!

Terug naar “FAQ's (vaak gestelde vragen)”



Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 3 gasten